भिकारी नाहीत तर ८ करोड ठोकारणारे बुद्धिमान गणिततज्ञ

 हे आहेत ग्रिगोरी याकोव्हलेविच पेरेल्मन, एक अलौकिक गणितज्ञ ज्यांनी इतिहासातील सर्वात कठीण समस्यांपैकी एक सोडवली. एका रशियन ब्लॉगरने त्यांचा हा फोटो सेंट पीटर्सबर्ग मेट्रोमध्ये काढला होता. त्यांचे वाढलेले केस, विस्कटलेली दाढी आणि जुने झालेले बूट पाहून काही लोक त्यांना भिकारी समजू शकतात.

पोईनकेअरचे अनुमान (Poincaré's conjecture) सोडवल्याबद्दल क्ले मॅथेमॅटिक्स इन्स्टिट्यूटने पेरेल्मन यांना $१ दशलक्ष (सुमारे ८ कोटी रुपये) चे बक्षीस दिले होते, पण त्यांनी ते स्वीकारण्यास नकार दिला. त्यांनी म्हटले होते: "जर उपाय बरोबर असेल, तर पुढील कोणत्याही मान्यतेची गरज नाही." आजपर्यंत, पोईनकेअरचे अनुमान ही एकमेव अशी मिलेनियम पारितोषिक समस्या (Millennium Prize Problem) आहे जी सोडवली गेली आहे.

आपल्या काळातील सर्वात महत्त्वाच्या गणितज्ञांपैकी एक म्हणून त्यांची प्रशंसा होत असतानाही, पेरेल्मन यांनी वैज्ञानिक समुदायातून स्वतःला दूर केले आणि सहकाऱ्यांशी संबंध तोडले. त्यांनी एकांतवासाचे जीवन स्वीकारले. त्यांची कहाणी हे एक हृदयद्रावक स्मरण आहे की महत्त्वपूर्ण वैज्ञानिक यश अनेकदा एकांत घेऊन येते.

सेंट पीटर्सबर्गमध्ये, तरुणांनी त्यांच्या प्रतिमेसह आणि "तुम्ही सर्व काही विकत घेऊ शकत नाही" या वाक्यांशासह टी-शर्ट घालण्यास सुरुवात केली आहे. सामाजिक नियम आणि शैक्षणिक जगाच्या अपेक्षांना नाकारून, पेरेल्मन यांनी साधेपणा आणि एकांतवासात राहूनही अतुलनीय यश मिळवले.

अश्विनीकुमार